1794 yılında Osmanlı Padişahı III. Selim'in öncülük ettiği modern ordu yapısını oluşturma çabasının bir parçası olarak kurulan Azatlı Baruthanesi, sadece iki yıl içinde tamamlanmış bir projedir. Mehmet Şerif Efendi'nin 1795-1796 yıllarında inşa ettirdiği bu yapı, günümüzde bir harabe görünümündedir.
Azatlı Baruthanesi'nin varlığından haberdar olmayan pek çok kişi, bu tarihi yapının yerini ve ulaşım yollarını internet üzerinden araştırarak öğrenmeye çalışmaktadır. Bu tarihi yapı, Küçükçekmece Gölü'nün güneyinde yer almakta olup, Osmanlı döneminde barut üretiminde uzun yıllar boyunca kullanılmıştır. Günümüzde ise, etrafında hangar benzeri yapı kalıntıları ve bir havuz bulunan yapı, demir bloklarla örülmüş durumdadır.
GÜNÜMÜZE YALNIZCA KALINTILARI ULAŞMAYI BAŞARDI
Osmanlı ordusunun İstanbul, Selanik ve Gelibolu’daki mevcut baruthanelerden yeterli verim alınamaması nedeniyle, daha modern bir baruthane kurulması kararı alınmış ve bu yeni yapının inşası başlatılmıştır. Bugün, bu baruthanenin yalnızca kalıntıları ayakta kalmıştır.Barut üretimi, hem kaliteli ürün sağlamak hem de dönemin savaş silahlarını etkin kullanabilmek açısından büyük önem taşımaktaydı. Padişah III. Selim, geleneksel hayvan gücüyle çalışan baruthanelerin yerine, kesintisiz üretim yapabilen su çarkı sistemini öngören yeni bir modelin benimsenmesi gerektiğini savunmuştu. Bu doğrultuda, mekanik bilgisiyle tanınan eski saat ustası Arakel Dadyan, baruthane üzerine çalışmalara başlamıştı.