Kredi faizlerindeki artışlar, otomotiv sektörü üzerindeki baskısını giderek artırıyor. Otomerkezi.net'in CEO'su Muhammed Ali Karakaş, son durumu şöyle özetliyor: "İkinci el otomobil pazarında şu anda kaotik bir durum var. Piyasa henüz stabil bir hal almadı; bayramın gelmesi, yaz mevsimine girilmesi ve seçimler sonrası beklenen kur artışı ile birlikte, önceki aylara kıyasla piyasada bir canlılık ve talep artışı gözlemliyoruz. Ancak, bu talebi karşılayabilecek finansman desteği ne alıcı ne de satıcı tarafında mevcut. Bankaların uyguladığı parasal sıkılaştırma politikaları, tüketicinin finansal hareket kabiliyetini ciddi şekilde kısıtlamış durumda."
Faiz artışları, yeni araç bayilerinin de zorlanmasına sebep oluyor. Kendi imkanlarıyla finanse ettikleri farkları ödemekte zorlanan bayiler, bu yüzden pek çok kampanyayı sona erdirmek zorunda kaldı. Nisan ayı itibarıyla, çeşitli markaların sunmuş olduğu 200-300 bin TL aralığında sıfır faizli kampanyalar sonlandırıldı.
400 bin TL’lik otomobilin geri ödemesi 1 milyon TL’yi aşıyor
Karakaş, otomotiv sektörünün finansman sorunlarına dikkat çekerek, tüketicilerin BDDK tarafından getirilen vade ve tutar sınırlamaları nedeniyle istedikleri araç için gerekli krediyi bankalardan sağlayamadığını vurguladı. "Son dönemlerde, satışlar genellikle kredi kartıyla yapıldı fakat kredi kartı komisyonlarında da önemli artışlar yaşandı. Yine de, kredi kartı kullanımı kredilere kıyasla daha avantajlı olmaya devam ediyor. Öte yandan, birçok satıcı senetli sistemle %70'e kadar finansman sağlayıp, 48 aya varan vadeler sunmaya başladı. Tüketicilerin önünde iki seçenek bulunuyor: birinci olarak 12 taksitle kredi kartı, ikinci olarak ise 48 ay vadeyle senetli sistem. Tüketiciler bu yöntemlerle araç satın almayı sürdürmekte, ancak genel olarak otomotiv piyasasında finansal destek neredeyse yok denecek kadar az. Faiz oranlarının yükselmesi nedeniyle tüketiciler arasında büyük bir memnuniyetsizlik hakim. Örneğin, 400 bin TL değerindeki bir otomobil için, 24 ay sonunda 1 milyon TL'yi aşkın bir geri ödeme söz konusu olabiliyor. Bu durum, alıcıları hem korkutuyor hem de maliyeti nedeniyle zorluyor," dedi.
“Otomotivde güncel durum artık sürdürülebilir değil”
Karakaş, mevcut ekonomik koşulların sürdürülebilir olmadığını belirterek, faiz oranlarının Merkez Bankası'nın politika faizine yakın seviyelerde olması gerektiğini vurguladı. "Son zamanlarda yapılan faiz artırımları sonucunda, bankalar oldukça yüksek faiz oranları belirlediler. Ayrıca, adeta kredi vermekten kaçınır gibi bir durum söz konusu; bankalar kredi verme konusunda ciddi bir yarış içindeler" şeklinde konuştu. Karakaş, bayram ve yaz aylarının piyasada bir hareketlilik yarattığını, fakat bu hareketliliği destekleyecek yeterli finansmanın bulunmadığına dikkat çekerek, sektörün zorlu bir dönemden geçtiğini işaret etti.
“Kimse yükün altına girmek istemiyor”
Karakaş, otomotiv sektöründeki mali zorlukları ele alarak, yüksek faiz oranlarının satın alma ve stok tutma işlemlerini olumsuz etkilediğini belirtti: "Galeriler ve aracı kurumlar için yıllık %70-75 gibi faiz maliyetleriyle iş yapmak cazip değil. Pandemi döneminden farklı olarak, ikinci el piyasası şimdi az stok ve düşük kar marjı ile hızlı dönüşümü hedefleyen bir yapıya büründü. Ancak, bu durum otomobilin fiyatının cazip olması ve ödeme seçeneklerinde esneklik sunulması halinde mümkün olabiliyor. Şu anda ikinci el piyasasında büyük bir belirsizlik hakim. Bayram ve yaz dönemi girişi, seçim sonrası beklenen kur artışı gibi etkenlerle piyasada bir hareketlilik var; ancak bu talebi destekleyecek finansman desteği ne alıcı ne de satıcı tarafında bulunmuyor. Bankaların uyguladığı parasal sıkılaştırma politikaları ise tüketicilerin finansal hareket kabiliyetini ciddi şekilde kısıtlıyor. Galeriler şu durumda yeni otomobil almak istemiyor, aynı şekilde uzun dönem kiralama piyasası da benzer zorluklarla karşı karşıya; örneğin, 1 milyon TL değerinde bir otomobil için 24 ayda 2,5 milyon TL ödemek gerekiyor. Sektörde kimse bu finansal yükü üstlenmek istemiyor ve bu nedenle kiralama ve filo yönetimi de yavaşladı. Genel olarak tüm sektör ciddi bir baskı altında," dedi.
Kaynak : Ekonomim